یکی از مواد های اولیه که در ترکیبات سنگ مصنوعی سمنت پلاست مورد استفاده است، رزین یا روان کننده می باشد.
رزین سنگ مصنوعی سمنت پلاست چیست؟
تعریف رزین: رزین یعنی صمغ درخت؛
یعنی هر عاملی که مستقیماً موجب چسبندگی گردد به آن رزین گفته میشود.
رزین طبیعی مثل سریشم و باریجه و.. رزینهای دیگر مثل اپوکسی، پلی استر، رزین آب پایه اکرلیک استایرن یا وینیل استات و... اینها واقعاً رزین هستند. اما؛
اما ماده ای که در سنگ مصنوعی سمنت پلاست استفاده میشود رزین نیست؛ بلکه یک روان کننده نسل سوم است.
عملکرد روان کننده: روان کننده ها روی مولکولهای سیمان تاثیر کرده، به آنها یون منفی میدهد؛ و از حس دافعه بین مولکولی استفاده کرده، و تمایل سیمان را به جذب آب کاهش میدهد.
لذا بتن با میزان مصرف آب کمتر ساخته میشود. روان کننده بصورت مستقیم و غیر مستقیم، موجب موارد زیر خواهد شد:
-کاهش میزان مصرف آب؛ و موجب افزایش مقاومت خمشی، فشاری و کششی محصول خواهد شد؛
-کم شدن میزان مصرف آب موجب کاهش میکروهلز بافت میگردد.
-کاهش میزان جذب آب سطحی و مطلق سنگ مصنوعی بر پایه سیمان؛
-افزایش براقیت به دلیل انعکاس نور در برخورد با سطح فاقد میکروهلز (میکروهلز باعث جذب نور و کاهش انعکاس خواهد شد)
-کاهش میزان خش پذیری، کاهش میزان فرسایش
-کمک به خروج بهتر هوا از بافت مخلوط سنگهای مصنوعی بر پایه سیمان
-فرم پذیری (شکل پذیری) بهتر محصول با ایجاد اسلامپ بالاتر و روانی بیشتر و میل به خود متراکمی علیرقم استفاده از میزان رطوبت کمتر؛
-حل کردن رنگهای نامحلول ( سبز، آبی و کربن بلک عموماً غیر حلال در آب هستند) (این رنگها در ساخت مخلوط بعد از ورود و واکنش روان کننده با مخلوط, به میکسر اضافه میشوند.
-مقاومت بیشتر در اثر یخبندان
-کاهش میزان تابیدگی و جمع شوندگی مواد (با کاهش تبخیر)
انواع روان کننده ها که میتوان در تولید سنگ مصنوعی سمنت پلاست (سنگهای بر پایه سیمان) از آنها استفاده کرد:
نسل اول: ملامین ها؛ ملامین نوع F15
نسل دوم: نفتالین ها ( پلی نفتالین سولفانات)
*لیگنو سولفانات کلسیم ( کره جنوبی و آفریقایی)؛ نوع آفریقایی بهتر و گرانتر هست. این ماده با هر کدام از سه نسل قابلیت ترکیب خواهد داشت. اما این ماده موجب دیرگیر شدن هم خواهد شد. و در حفظ اسلامپ نقش دارد.
نسل سوم: پلی کربوکسیلات اتر
*نسل سوم بهیچ عنوان با نسل اول و دوم ترکیب نخواهد شد؛ در صورت استفاده از متریالهای جانبی که بر پایه دیگری باشد (مثل ژل میکروسیلیس بر پایه نفتالین) و عدم سازگاری؛ مخلوط اوردوز خواهد کرد.
نسل سوم، یعنی پلی کربوکسیلات اتر، قدرت کاهندگی آب بیشتری نسبت به دو نسل قبل خواهد داشت.
پس رابطه بین میزان مصرف رطوبت (افزایش و کاهش روان کننده)؛ با براقیت و مقاومت بصورت معکوس خواهد بود؛
مواد تشکیل دهنده رزین سنگ مصنوعی سمنت پلاست ( روان کننده پلی کربوکسیلاتی) عبارتند از:
کوپلیمر پلی کربوکسیلات اتر 40 درصد
لیگنو سولفانات کلسیم
آنتی باکتریال ( مثل مرگال یا بنزوات سدیم یا فرمالین)
دیفومر، یا ضد کف سیلیکونی ( آنتی فوم)
شکر (کاهش 10 درصدی مقاومتها) یا سدیم گلوکنات خوراکی
آب ( مابقی وزن آب هست، مثلا اگر 40 درصد مواد جامد باشد پس 60 درصد آب خواهد بود)
موارد موثر در کیفیت ترکیبات یک روان کننده برای سنگ مصنوعی سمنت پلاست:
چه درصدی از مواد جامد آن پلی کربوکسیلات است؟! (20 یا 40 درصد؟!) هر چه میزان پلی کربوکسیلات بیشتر باشد، قدرت کاهندگی آب توسط روان کننده بیشتر خواهد بود.
آیا لیگنوسولفانات استفاده میشود یا خیر؟ اگر استفاده میشود، آیا ورژن کره استفاده میشود یا آفریقایی؟ نمونه آفریقایی قیمت بالاتری نسبت به کره ای دارد. لیگنوسولفانات موجب حفظ اسلامپ و دیرگیر شدن مخلوط نیز میشود.
چه درصدی از روان کننده لیگنوسولفانات است و چه درصدی پلی کربوکسیلات؟!
برای ورژنهای تابستانه ( دیرگیر، ریتاردر )، از شکر استفاده میشود؟ یا از سدیم گلوکنات خوراکی؟! سدیم گلوکنات موجب کاهش مقاومت نمیگردد. اما شکر مقاومت را 10 درصد کاهش میدهد.
آیا در روان کننده آنتی فوم، یا ضد کف استفاده کرده اند یا خیر؟
* اگر روان کننده دیفومر نداشته باشد، موجب حباب زایی، که باعث ایجاد میکروهلزهای زیاد در بافت و سطح محصول خواهد شد. همانند AAC؛ (( به ازای 1000 کیلو روان کننده 1 کیلوگرم دیفومر سیلیکونی باید اضافه شود)).
همچنین حباب زایی در هنگام میکس را زیاد می کند. این حباب زایی حاصل ترکیب جامدات و مایعات است.
پس بهتر است روان کننده باید حاوی دیفومر یا آنتی فوم ( ضد کف) باشد.
آنتی باکتریال مورد مصرف چیست؟ این مورد به کیفیت ربط ندارد، اما فرمالین برای تولید کننده مضر است (جهت تاریخ انقضاء روان کننده استفاده میشود و عامل ضد قارچ و کپک برای آن روان کننده است)
اگر عامل نگهدارنده یا تاریخ انقضاء در روان کننده نباشد، زود دچار کپک زدگی و خراب شدن خواهد شد.